درمان سندرم روده ی تحریک پذیر

تعادل ظریفی که در روده وجود دارد، ارتباط پیچیده ای از ماهیچه ها و اعصاب است که با نظم بی مثالی باهم ارتباط برقرار می کنند. برای مبتلایان به سندرم روده تحریک پذیر IBS، این تعادل گاهی اوقات لنگ می‌زند و منجر به بروز علایمی می‌شود که هم آشنا و هم غیرقابل پیش‌بینی است.

سندرم روده ی تحریک پذیر چیست؟

سندرم روده تحریک پذیر   (IBS)7 تا 21 درصد از جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار می دهد. این یک بیماری مزمن است که دستگاه گوارشی شما را تحت تاثیر قرار داده و می تواند تأثیر زیادی بر زندگی روزمره شما داشته باشد. این بیماری کیفیت زندگی و بهره وری کار را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد و متاسفانه معمولا یک مشکل مادام العمر است. تاکنون هیچ درمان قطعی برای سندرم روده ی تحریک پذیر وجود ندارد، اما تغییر رژیم غذایی و استفاده از داروها اغلب می توانند به کنترل علائم کمک کنند.

علایم سندرم روده ی تحریک پذیر

شایع ترین علائم سندرم روده تحریک پذیر (IBS) دردشکم و گرفتگی عضلات این ناحیه است که اغلب به حرکات روده شما مربوط می شود. این تغییرات بسته به نوع IBS شما ممکن است اسهال، یبوست یا هر دو باشند. محققان IBS را بر اساس ظاهر مدفوع شما در روزهایی که علائم تشدید می شوند، دسته‌بندی می‌کنند، اینکه در روزهایی که علایم دارید مدفوع شما چگونه است تایین کننده ی نوع IBS شماست.

انواع IBS :

• IBS با یبوست (IBS-C): در بیشتر موارد مدفوع شما سفت و توده ای است.
• IBS همراه با اسهال (IBS-D): در بیشتر موارد مدفوع شما شل و آبکی است.
• IBS با عادات روده مختلط (IBS-M): مدفوع گاهی سفت و توده ای و گاهی شل و آبکی است.

اینکه IBS شما از کدام نوع است مهم است زیرا درمان برای انواع مختلف متفاوت است. در کنار علایم اشاره شده فرد می تواند علایم دیگری از جمله نفخ و باد شکم را نیز تجربه کند.

بهترین داروها برای درمان IBS

پزشکان ممکن است سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) را با توصیه به تغییر در رژیم غذایی، سبک زندگی، پروبیوتیک‌ها و درمان‌های دارویی درمان کنند. ممکن است براساس صلاحدید پزشک مجبور شوید چند روش درمانی را امتحان کنید تا ببینید چه چیزی برای شما بهتر است.

1.تغیر رژیم غذایی

• مصرف فیبر بیشتر
• اجتناب از مصرف گلوتن
• رژیم کم FODMAP

رژیم کم FODMAP

رژیم کم FODMAP رژیمی است که حاوی مقادیر کم از الیگوساکاریدهای قابل تخمیر، دی ساکاریدها، مونوساکاریدها و پلی الها (که همه از انواع کربوهیدرات و قندها هستند) باشد.

غذاهای با FODMAP بالا که در بیماران مبتلا به IBS توصیه می شود به مقدار محدود مصرف شود:

• الیگوساکاریدها: کنگر فرنگی، مارچوبه، چغندر، کلم بروکسل، کلم بروکلی، کلم، سیر، پیاز، تره فرنگی، موسیر، گندم، چاودار، جو، عدس، نخود، بادام هندی و پسته.
• دی ساکاریدها: شیر و هر مشتق آن (ماست، پنیر نرم، بستنی، کاستارد، پودر شیر و دوغ).
• مونوساکاریدها: سیب، گلابی، انبه، هندوانه، گیلاس، شاه توت، شلیل، انجیر، عسل، شربت ذرت با فروکتوز بالا و شهد آگاو.
• پلی ال ها: سیب، گلابی، شاه توت، هلو، آلو، سوربیتول، قارچ، گل کلم و نخود برفی.

غذاهای با FODMAP پایین

• پروتئین ها: مرغ، تخم مرغ، ماهی، گوشت خوک، بوقلمون، توفو (سفت)، تمپه و گوشت گاو.
• میوه ها و سبزیجات: فلفل دلمه ای، هویج، خیار، بادمجان، لوبیا سبز، کاهو، اسفناج، کدو سبز، گوجه فرنگی، سیب زمینی، سیب زمینی شیرین، زغال اخته، کیوی، پرتقال، انگور، توت فرنگی، آناناس، طالبی و پاپایا.
• لبنیات: شیر بدون لاکتوز، پنیرهای سفت، ماست یونانی، کره (مقدار کم)، ماست بدون لاکتوز.
• چربی ها و روغن ها: دانه چیا، تخم کدو تنبل، تخمه آفتابگردان، گردو، روغن زیتون، روغن نارگیل و کره بادام زمینی (به مقدار طبیعی و کم).
• غلات، غلات و نشاسته: غلات بدون گلوتن، جو، کینوا، برنج، کیک برنج، دانه های ذرت، ذرت بو داده (طبیعی) و پولنتا.

2-تغییر سبک زندگی

• افزایش فعالیت بدنی
• کاهش موقعیت های استرس زا
• خواب کافی

3-پروبیوتیک ها

بیماران IBS تنوع میکروبی روده متفاوتی نسبت به افراد سالم دارند که همین مورد محققان را به فکر استفاده از پروبیوتیک ها برای درمان IBS وا داشت. یک بررسی نشان می‌دهد که درمان با دوزهای کم یا زیاد پروبیوتیک‌ها برای یک دوره کوتاه‌تر از ۸ هفته به طور قابل‌توجهی علائم IBS را بهبود می‌بخشد و کیفیت زندگی فرد را افزایش می دهد. ترکیب سین بیوتیک و قرص فمی لاکت با دارا بودن مجموعه ای از پروبیوتیک ها و پره بیوتیک ها یکی از گزینه های بسیار عالی برای بهبود عملکرد دستگاه گوارشی در بیماران مبتلا به IBS می باشد.

4.روان درمانی

• درمان رفتاری شناختی: کمک به تغییر الگوهای فکری و رفتاری برای بهبود علائم IBS
• هیپنوتیزم درمانی مبتنی بر روده: ایجاد حالتی شبیه خلسه که در آن آرام یا متمرکز هستید
• تمرین ریلکسیشن: کمک به شل کردن عضلات و کاهش استرس

 تشخیص روده تحریک پذیر

پزشک در مورد علائم شما می پرسد و به دنبال الگوی خاصی در علائم شما برای تشخیص IBS خواهد بود. در صورت داشتن درد در شکم همراه با دو یا چند مورد از علائم زیر، پزشک ممکن است IBS را تشخیص دهد:

• درد شما مربوط به حرکات روده شماست. به عنوان مثال، درد شما ممکن است پس از اجابت مزاج بهبود یابد یا بدتر شود.
• متوجه تغییر در دفعات دفع مدفوع می شوید.
• متوجه تغییر در ظاهر مدفوع خود می شوید.
• اگرحداقل یک بار در هفته در 3 ماه گذشته علائم داشته باشید و علائم شما برای اولین بار حداقل 6 ماه پیش شروع شده باشد.

برای تشخیص سندرم روده ی تحریک پذیر یک آزمایش خاص وجود ندارد و ممکن است پزشک با بررسی ها و آزمایشات متعدد و رد احتمال بروز سایر بیماری ها به وجود IBS در بیمار شک کند.